Sá sùng khô – đặc sản quý hiếm vùng đất Quảng Ninh

Sá sùng khô được biết đến là một loại đặc sản quý hiếm của vùng đất mỏ. Tuy đắt đỏ nhưng với những giá trị mà nó mang lại, nhiều người vẫn không ngần ngại mua và thưởng thưởng thức. Vậy sá sùng là con gì và nó có tác dụng như thế nào, có thể chế biến thành món gì…? Tất cả sẽ được Du Lịch Khám Phá 24 chia sẻ cho bạn ngay sau đây.

Giới thiệu về sá sùng khô

Sá sùng – nhắc đến cái tên này chắc chắn các tín đồ sành ăn đã không còn xa lạ gì. Những đối với những ai chưa nghe qua bao giờ sẽ cảm thấy khá tò mò, không biết đây là con gì, đặc sản này có ở đâu?

Sá sùng khô là con gì?

Sá sùng là một loài hải sản thuộc ngành giun đốt và chỉ sống ở một số vùng biển nước Việt Nam. Mọi người thường gọi nó là con sâm đất, con mồi hay trùn biển, cũng có nơi gọi là con cạp đất,… Nó có dạng hình ống, kích thước trung bình từ 5 – 10cm, một số con to có thể lên tới 15 – 40cm, không có ruột gia, tim hay phổi gì.

Ngoài sá sùng loại khô thì cũng có sá sùng tươi, nhưng phần lớn mọi người ưa chuộng loại khô hơn mặc dù giá cả cao hơn. Bởi quá trình chế biến sá sùng mất khá nhiều thời gian khi phải loại bỏ sạch đất cát trong ruột và sơ chế sao cho bay hết mùi tanh khó chịu.

Ngược lại, khi mua con sá sùng khô về sẽ không cần sơ chế, có thể chế biến ngay mà vẫn giữ nguyên được giá trị sinh dưỡng. Hơn nữa còn có thể bảo quản và dùng được lâu hơn loại tươi.

>> Đặc sản khác: Ruốc tôm Quảng Ninh – đặc sản khó chối từ khi đến Hạ Long

Sá sùng khô đặc sản vùng nào?

Theo tìm hiểu của dulichkhampha24.com được biết: khác với tôm, cua, cá, ốc,… vùng biển nào cũng có. Sá sùng chỉ sống ở một vài nơi nhất định như Nha Trang, Phú Quốc, Quảng Ninh,… Trong đó vùng đảo Quan Lạn, Hải Hà, Vân Đồn là nhiều nhất.

Đồng thời sá sùng khô Quảng Ninh cũng được cho là có chất lượng vượt trội hơn cả nhờ kích thước lớn hơn, thịt ngọt hơn và thơm hơn.

Do đó mà mỗi lần nhắc đến sá sùng, hầu hết mọi người đều nghĩ đến sá sùng của vùng biển Quảng Ninh. Đây cũng chính là món ăn được giới “sành ăn” săn lùng nhiều nhất khi có dịp tới thăm đất mỏ.

>> Tham khảo: Kinh nghiệm du lịch Quan Lạn – hòn đảo nổi tiếng Quảng Ninh

Công dụng của sá sùng khô là gì? bao nhiêu tiền 1 kg?

Sá sùng được xem là đặc sản quý giá và có giá thành cao bởi chứa nhiều thành phần dinh dưỡng tốt cho sức khỏe. Nếu biết những công dụng dưới đây bạn sẽ hiểu vì sao loài hải sản này lại đắt đến như vậy?

Giá trị dinh dưỡng của con sá sùng

Du là sá sùng tươi hay khô đều có chứa tới 17 nguyên tố khoáng, 18 loại acid amin tự do. Trong đó có 8 loại không thể thay thế mà lại rất cần thiết cho sức khỏe con người.

Cụ thể, trong sá dùng có hàm lượng đạm khá cao, nhiều acid amin quý và những khoáng chất khác như: glycin (3,2%), glutamin (0,25%), alanin (2,5%), succinic (0,35%),… Do sở hữu nhiều giá trị như vậy nên từ lâu nó đã được mệnh danh là địa sâm.

Sá sùng khô có công dụng gì?

Với việc chứa nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Cộng thêm tính mát, vị mặn (theo Đông y) công dụng của sá sùng khô có thể hỗ trợ điều trị một số bệnh lý hiệu quả như:

• Hỗ trợ chữa các bệnh về xương khớp, còi xương, suy dinh dưỡng ở trẻ.
• Bệnh lý về hô hấp như hen suyễn, ho có đờm…
• Sá sùng cũng có thể trị các chứng sốt về chiều, triều nhiệt và mồ hôi trộm.
• Một số chất trong sá sùng sẽ giúp giảm sưng lợi và đau răng khá hữu hiệu.
• Có khả năng làm thanh nhiệt, giải độc tốt, bổ máu, bổ thận, tăng cường lưu thông khí huyết.
• Ngoài ra, sá sùng còn hỗ trợ bổ dương khí, điều trị yếu sinh lý, liệt dương ở nam giới.

Giá bán của sá sùng khô hiện nay

Sá sùng khô bao nhiêu tiền 1kg? Trên thị trường hiện nay chủ yếu có 3 loại phục vụ các nhu cầu khác nhau của khách hàng gồm: sá sùng tươi, sá sùng khô loại đặc biệt và loại nấu phở.

Trong khi sá sùng tươi chỉ có giá từ 450 – 600k/kg, thì sá sùng sau khi sơ chế và phơi khô giá bán lại đắt gấp mấy lần, cụ thể:

• Giá bán sá sùng nấu phở: từ 1.400k – 1800k/kg.
• Giá bán sá sùng đặc biệt: từ 4.000k – 5.500k/kg.

Lưu ý: Giá bán có thể được điều chỉnh tùy theo mùa. Thông thường vào những dịp du lịch cao điểm hay Tết sẽ nhỉnh hơn một chút do nhu cầu mua làm quà tặng, biếu nhiều.

Cách làm đặc sản sá sùng khô như thế nào?

Cách làm sá sùng khô rất công phu và mất nhiều thời gian, đặc biệt biệt là rất hao. Để chế biến được 1kg khô sá sùng thì phải cần đến 10 – 12kg sá sùng tươi. Thành phẩm thành công được đánh giá chủ yếu dựa trên độ sạch và ít cát nhất. Cụ thể các công đoạn như sau:

+ Đầu tiên: Những con sá sùng sau khi được khai thác về sẽ đem đi rửa sạch hết bùn cát bên ngoài. Ở bước này, người làm phải thật nhẹ tay để đảm bảo nó không bị vỡ ra.

+ Tiếp theo: Sá rừng khi đã rửa sạch thì mang đi chần qua nước sôi. Tiếp đó sếp chúng vào vỉ sắt rồi sấy khô trên bếp than hồng khoảng 2 giờ đồng hồ cho đến khi khô lại hoàn toàn và ngả sang màu vàng sáng.

Công đoạn này đòi hỏi phải dùng bếp than, tuyệt đối không dùng bếp điện hay lò sấy. như vậy sá sùng khô mới có độ khô tự nhiên và thơm. Nhưng cũng cần lưu ý không để than rực lửa vì sẽ khiến sá sùng dễ bị cháy và hôi mùi khói.

Sá sùng sau khi sấy xong con nào con nấy tách rời, không dính vào nhau. Chiều ngang cũng vừa phải, không bị teo lại quá nhỏ. Quan trọng là không để lại mùi tanh.

Hướng dẫn cách chế biến các món ăn ngon từ sá sùng khô

Sá sùng sau khi phơi khô tuy không giữ được vị giòn như lúc đầu. Nhưng vị vẫn rất đậm đà, hấp dẫn. Đặc biệt là những giá trị dinh dưỡng hầu như vẫn còn nguyên vẹn. Chính vì thế, vẫn thích hợp để chế biến thành nhiều món ăn khác nhau.

+ Sá sùng khô nấu phở

Ai cũng biết phần ngon nhất của món phở chính là nước dùng. Nhưng nước dùng ninh từ xương heo, xương bò thôi không đủ độ ngọt ngon. Vì thế, nhiều người sử dụng cả sá sùng sấy để nấu phở. Nhờ có nó mà nước dùng trở nên ngọt thanh, đậm đà hơn.

Chỉ cần rửa sạch một lượng sá sùng vừa phải rồi cho vào nồi ninh cùng xương cho đến khi nhừ và dậy mùi thơm. Rồi nêm nếm các loại gia vị vừa miệng.

Sau đó ăn cùng với rau thơm, giá đỗ, bánh quẩy… Chắc chắn sau khi thưởng thức bạn sẽ nhớ mãi hương vị khó quên đó.

+ Sá sùng khô dùng nấu canh

Tương tự như phở, một trong những cách chế biến các món ăn từ sá sùng khô là dùng nấu canh. Nó sẽ mang lại vị ngon ngọt cho món canh, vì thế được khá nhiều người áp dụng.

Canh sá sùng rất đa dạng, có thể là canh sá sùng lá lốt hay canh chua sá sùng,… Cách nấu cũng tương tự như các món canh thông thường thôi. Xào sá sùng với các gia vị cho thơm rồi đổ nước vào, nước sôi thì cho nguyên liệu nấu canh lên, nêm nếm lại cho vừa miệng là được.

+ Ngâm rượu sá sùng

Quảng Ninh không chỉ có món rượu ngán đặc biệt mà còn có cả rượu sá sùng. Nó sẽ giúp gia tăng thêm hương vị, dưỡng chất cho rượu. Không đơn thuần chỉ là rượu uống, nó còn được xem như một phương thuốc chữa bệnh.

Cách ngâm rượu sá sùng khô rất đơn giản. Sá sùng sau khi làm sạch, cắt bỏ phần vòi – phần chứa nhiều cát nhất. Mang đi rang chín, sàng lại cho sạch bụi rồi cho vào bình kính ngâm chung với rượu trong khoảng 2 – 2,5 tháng là dùng được. Cánh mày râu thích rượu hãy nhâm nhi đôi chút, rất bổ thận tráng dương và tăng cường sinh lực đó.

>> Xem thêm: Ngán biển Quảng Ninh – đặc sản tên ngán nhưng không hề ngán

+ Món sá sùng khô nướng

Sá sùng sấy khô mang đi nướng được nhiều người review là ngon hơn nhiều các loại cá, tôm hay mực nướng. Cách nướng sá sùng khô rất đơn giản, ai cũng có thể tự thực hiện tại nhà.

Sau khi đã làm sạch sá sùng, thì cho một ít cồn vào chiếc nồi sắt rồi trộn đều. Châm lửa rồi dùng đũa đảo liên tục cho đến khi sá sùng chín và vàng giòn, bốc mùi thơm thì cho dĩa thưởng thức với tương ớt, muối chanh chẳng hạn. Món này làm mồi nhậu thì phải nói là “hảo hảo”.

+ Cháo sá sùng khô

Dùng sá sùng Quảng Ninh nấu cháo vừa dễ ăn vừa bổ dưỡng lại. Đây chắc chắn sẽ là một món ăn nữa khiến xuýt xoa mãi không thôi.

Cách nấu cháo sá sùng vô cùng dễ. Sá sùng làm sạch rồi thì giã nhuyễn, lọc qua rây để lấy bột. Phấn cháo trắng sẽ nấu riêng cho nhừ. Sau đó cho bột sá sùng vào nấu cùng, nêm nếm lại gia vị. Múc ra tô và cho thêm ít rau thơm và tiêu là đã có thể ăn ngay. Cháo này phải ăn khi còn nóng mới ngon và không vị tanh.

+ Món sá sùng khô rang

Tương tự như hướng dẫn làm sá sùng khô nướng. Cách làm sá sùng rang được nhiều người áp dụng. Bởi đây là món ăn vặt bổ dưỡng và lạ miệng.

Hãy dùng một chiếc chảo đủ rộng  bắc lên bếp làm nóng rồi cho sá sùng vào. Đảo đều liên tục cho đến khi khô lại, chuyển màu và có mùi thơm. Bạn cũng có thể cho thêm chút dầu ăn để tăng mùi thơm, độ béo ngậy và tạo màu cánh gián bắt mắt cho món ăn.

+ Sá sùng khô chiên nước mắm

Sá sùng sấy khô chiên nước mắm sau khi hoàn thành hứa hẹn sẽ chinh phục bao tín đồ ẩm thực. Với vị giòn thơm, đậm đà, ăn kèm với cơm nóng thì phải nói là hết ý.

Đầu tiên, cho sá sùng vào chảo, đảo liên tục cho đến khi sá sùng chuyển sang màu vàng nhạt thì thôi. Tiếp đó, phi thơm tỏi, hành và ớt băm nhuyễn. Đổ sá sùng vào, đảo đều tay trong vòng 4 – 5 phút cho đến khi sá dùng chuyển sang màu vàng sẫm hơn. Cuối cùng cho vào một ít bột ngọt, nước mắm cà đường cho khi nào khô lại, thấm hết gia vị là được.

+ Món sá sùng khô xào su hào

Đây cũng là một trong những món ngon từ sá sùng được nhiều người yêu thích. Sá sùng xào su hào vừa làm nổi bật được độ giòn sần sật của sá sùng. Vừa giúp cho su hào, cà rốt ngọt hơn. Món này ăn với cơm trắng thì hết ý.

Cách chế biến món này đơn giản, ai cũng có thể làm được. Đối với su hào và cà rốt, ọt sạch vỏ, rửa sạch rồi thái miếng mỏng vừa ăn. Cần tây, tỏi, hành lá, rửa sạch cắt khúc. Còn sá sùng thì ngâm hoặc trần qua nước sôi rồi ướp với gia vị. Xào tất cả các nguyên liệu này tầm 3 phút cho chín rồi cho ra dĩa. Thế là xong.

Bí quyết bảo quản sá sùng khô để được lâu

Nếu sá sùng tươi phải dùng liền thì sá sùng khô Quảng Ninh lại có thể để được lâu hơn nhiều nếu biết cách bảo quản.

Con sá sùng khô để được bao lâu?

Sá sùng sau khi được làm sạch và sấy khô có thể bảo quản và sử dụng trong vòng từ 10 ngày đến 1 tháng. Khi bỏ ở nhiệt độ bình thường mà không cần đến bất cứ loại chất bảo quản nào.

Nhưng cũng có thể lâu hơn từ 3 – 6 tháng nếu bảo quản đúng cách. Điều này khá tiện cho những ai có ý định mua mang về dùng hoặc làm quà.

Mẹo bảo quản sá sùng khô đúng cách

Mặc dù nói chỉ cần để ở nhiệt độ phòng nhưng bạn vẫn nên có cách bảo quản đúng để có thể giữ được chất lượng và độ thơm ngon của chúng. Dưới đây là một số mẹo mà dulichkhampha24.com bật mí cho bạn:

+ Sá sùng sấy khô sau khi được sấy khô hoặc mua về. Nếu muốn để ở bên ngoài thì hãy dùng giấy báo quấn lại rồi để nó không bị hút ẩm làm mốc.

+ Nếu muốn bảo quản chúng được lâu nhất thì tốt nhất hãy cho vào chiếc túi nilon rồi cột chặt miệng lại. Tiếp đó dùng tầm 3 lớp báo cuốn kín bọc nilon lại và lồng vào bên ngoài một chiếc túi khác và cột thật chặt, rồi bảo bào tủ lạnh. Như vậy sẽ kéo dài thời gian sử dụng ra lâu hơn, có thể đến nửa năm.

Kinh nghiệm chọn mua sá sùng khô ngon, chất lượng

Sá sùng là một đặc sản nổi tiếng của vùng biển Hạ Long, Vân Đồn,… Vì vậy đây cũng chính là loại được nhiều du khách đến du lịch Quảng Ninh chọn mua về làm quà cho người thân, bạn bè. Nếu bạn cũng có ý định mua nó hãy tham khảo những kinh nghiệm này:

Phân biệt giữa sá sùng và bông thùa

Nhiều người không có kinh nghiệm sẽ dễ mua nhầm bông thùa là sá sùng. Tuy nhiên, bông thùa lại ít dinh dưỡng hơn nên giá thành cung rẻ hơn. Vì thế đừng để nhầm lẫn, phí lắm nhé.

Bông thua cũng là một loài hải sản, nhìn bên ngoài khá giống với sá sùng. Chúng cũng sống dưới biển nhưng nằm dưới bùn. Nhưng thực chất sá sùng to hơn và có màu trắng ngàn, còn bông thùa nhỏ, màu cũng sẫm đen hơn.

Sá sùng có thể dùng tươi hoặc chế biến và phơi khô rồi mới dùng. Còn bông thùa chỉ có thể ăn tươi. Vì vậy, khi mua bạn dựa vào đặc điểm này sẽ không bị nhầm đâu.

Nhờ người dân tư vấn

Vì không phải vùng biển nào ở Việt Nam cũng có món sá sùng khô nên kinh nghiệm chọn mua sá sùng cũng không nhiều. Do đó, để chắc chắn bạn có thể nhờ trực tiếp người dân Quảng Ninh tư vấn giùm.

Dù sao họ cũng là người bản địa nên sẽ am hiểm và biết phân biệt, chọn được loại sá sùng ngon với mức giá tốt. Người dân ở đây rất thật thà, chất phác nên đừng ngại ngỏ lời nhé!

Dựa vào màu sắc và hình dáng bên ngoài

Đối với sá sùng khô, bạn nên chọn loại sá sùng có mình dày, kích thước đồng đều nhau. Khi cầm lên ngửi sẽ không có mùi hôi tanh.

Đặc biệt, màu sắc khá đẹp, phải là màu trắng ngà thì mới chất lượng. Bởi khi hơi ngả sang vàng và mốc trắng thì có nghĩa sá sùng đó đã để lâu hay bị hết hạn.

Sá sùng khô mua ở đâu uy tín? Gợi ý những địa chỉ bán ngon, giá tốt

Vì có nhiều giá trị dinh dưỡng và có thể chế biến được nhiều món ngon. Vì thế mà thời gian gần đây, sá sùng khô được rất nhiều người tìm mua. Tại Quan Lạn, Quảng Ninh ngoài xuất đi các nước thì còn phục vụ bán lẻ cho du khách trong và ngoài nước.

Nếu bạn là người lần đầu mua và chưa có kinh nghiệm. Tốt nhất hãy tìm đến những cơ sở sản xuất trên địa bàn tỉnh hoặc những nơi uy tín để đảm bảo về chất lượng lẫn giá cả.

Một số địa chỉ bán sá sùng khô bạn nên tham khảo như:

• Đặc sản Bá Kiến: ô 41, tổ 1, khu 6, P.Yết Kiêu, TP. Hạ Long, Tỉnh Quảng Ninh – Điện thoại: 0203 382 8558.
• Đặc sản Bá Kiến cơ sở 2: Ki ốt số 46 – 47, chợ Hạ Long 1, TP. Hạ Long, Quảng Ninh – Điện thoại: 0203 3828 558.
• Cửa hàng Phúc Gia: Phường Hà Khẩu, TP.Hạ Long, Tỉnh Quảng Ninh – Điện thoại: 0981 119 118.
•  Hải sản Quang Phong: Kiot C112A, đường Hạ Long, P.Bãi Cháy, TP.Long, Quảng Ninh – Điện thoại: 0978 646 300.

>> Thông tin cho ai cần: Kinh nghiệm du lịch Hạ Long tự túc nổi tiếng Quảng Ninh

Những điều cần biết khi mua sá sùng khô Quảng Ninh

Được xếp vào hàng những đặc sản đắt đỏ bậc nhất của vùng đất mỏ. Thế nhưng, nhiều người vẫn không ngại chi để mang về dùng và làm quà biếu. Xong trước khi mua, hãy lưu ý những điều sau:

+ Không phải loại sá sùng nào cũng có mức giá như nhau. Đắt hay rẻ cò phụ thuộc vào nhiều yếu tố: chất lượng, kích thước, loại….

+ Tuyệt đối không mua loại sá sùng khô đã ngả màu. Bởi khi đã đổi màu có nghĩa là sản phẩm đã để trong thời gian dài, thậm chí là hết hạn sử dụng. Nếu ăn sẽ rất có hại cho sức khỏe.

+ Để chọn mua được loại sá sùng ngon, bạn nên nhìn vào hình dáng bên ngoài. Chọn những con có mình dày, kích thước tương đồng. Còn là sá sùng khô sẽ có mùi thơm chú không tanh. Nếu sá sùng màu trắng ngà, mình không dày thì không nên mua.

+ Sá sùng khô giá rẻ tuyệt đối không ham, bởi “tiền nào của nấy”. Giá rẻ thường là loại dở hoặc sắp hết hạn, như vậy giá trị dinh dưỡng cũng ít đi nhiều.

 Có thể nói, sá sùng khô Quảng Ninh sở hữu rất nhiều đặc điểm vượt trội với hàm lượng dinh dưỡng nổi bật. Một món ăn vừa ngon vừa tốt cho sức khỏe là lý do mà dù có đắt đỏ thế nào thì nó vẫn được rất nhiều người “săn đó”. Hy vọng, qua những thông tin này bạn đã hiểu hơn về loài hải sản quý hiếm đặc trưng của đất mỏ.

Trang – dulichkhampha24.com

Dương Diệp Linh